Асхат Оралов Мәдениет және спорт министрлігі әзірлеген Қазақстан Республикасының Дене шынықтыру мен спортты дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасындағы маңызды міндеттерге тоқталды

Асхат Оралов Мәдениет және спорт министрлігі әзірлеген Қазақстан Республикасының Дене шынықтыру мен спортты дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасындағы маңызды міндеттерге тоқталды.

«Біз әзірлеген Қазақстан Республикасының Дене шынықтыру мен спортты дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасы бекітілді. Онда елімізде осы салаларды дамытудың жаңа бағытын айқындадық, бұқаралық спортқа, оның ішінде балалар мен жастар арасында, азаматтардың барлық санаттары үшін дене шынықтыру және спортпен шұғылданудың жалпыға қолжетімділігіне, дене шынықтыруға, әуесқой және кәсіптік спортқа тең көзқарасқа, жоғары жетістіктер спортын және бейімделгіш спортты дамытуға баса назар аудардық.

Мысалы, 2029 жылға дейін жыл сайын еліміз бойынша 20 мыңнан астам спорттық-бұқаралық іс-шара өткізуге ниеттіміз. Ал ауылдық жерлерде осы бағытты дамыту үшін ауылдағы спорт нұсқаушыларының саны 4 мыңға дейін ұлғаяды. Мектептер мен жоғары оқу орындарының жанынан тұрақты негізде жұмыс істейтін спорт клубтары мен командалар құрылады. Олардың арасында аудандық, облыстық және республикалық жарыстар өтеді.

Халықтың белгілі бір тобы: ерекше қажеттіліктері бар адамдар, мемлекеттік қызметшілер, медицина қызметкерлері, БАҚ өкілдері, қаржы құрылымдары және т.б. арасында спартакиадалар ұйымдастырылады.

Президенттік тестілердің нормативтері жаңартылды. Атап айтқанда, спорт түрлері азайды, ал оларды тапсырған азаматтарға арнайы сертификат беріледі. Егде жастағы қазақстандықтарға ерекше көңіл бөлінеді. Әр түрлі жастағы азаматтарды қамтитын «қолжетімді спорт» жобасын іске асыру жалғасады. Еліміздің барлық өңірлерінде скандинавиялық жүріс, йога және т. б. сабақтар ұйымдастырылады.

Ұлттық спорт түрлерін насихаттауға спорттық-бұқаралық іс-шараларды, оның ішінде ауылдық жерлерде өткізу арқылы қол жеткізілетін болады. Мысалы, елімізде V Дүниежүзілік көшпенділер ойындары өтеді. Қазақстанның солтүстік өңірлерінде Ұлттық спорт түрлерін дамытуға ерекше назар аударылады.

113 жаңа спорт нысанын салу, 20-сын жаңарту және жұмыс істеп тұрған 6 спорт нысанын қайта жарақтандыру жұмысы жалғасады. Ауылдық жерлерде шағын бюджетті жазықтық спорт құрылыстарына және модульдік үлгідегі аз шығынды, тез салынатын спорт кешендеріне басымдық беріледі. Сондай-ақ, министрлік жұмыс істеп тұрған дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарына түгендеу жүргізеді. Бизнесті спорттық инфрақұрылым салуға ынталандыру жөніндегі шаралар әзірленетін болады. Мысалы, нысанды салу шығындарының бір бөлігін өтеу.

Олимпиадалық резервті дайындау мақсатында бүкіл ел бойынша жаттығу орталықтары құрылады, онда жыл бойы жетекші спортшылар да, басым спорт түрлері бойынша барлық дарынды спортшылар да дайындалады. Бұл орталықтарда жұмыс істеуге ғылыми қызметкерлер де тартылады. Ал облыстардың және Республикалық маңызы бар қалалардың құрама командаларын дайындау үшін Қазақстанның барлық өңірлерінде Астананың үлгісімен олимпиадалық және олимпиадалық емес түрлер бойынша спортты дамыту дирекциясын құру жоспарланып отыр.

Жаттықтырушы-оқытушыларға спортшылардың жоғары нәтижелері және оларды спорттық дайындықтың келесі кезеңіне бергені үшін ынталандыру төлемдері енгізіледі, бұл жас таланттардың алға жылжуына көмектеседі, ал мамандарға қосымша мотивация береді. Алдағы жазғы және қысқы Олимпиадаға дайындық мақсатында «Париж-2024» және «Милан-2026» бағдарламалары іске асырылады, олардың шеңберінде біз спортшыларға жан-жақты қолдау көрсететін боламыз.

Спорттық медицинаны дамытуға ерекше көңіл бөлінеді. Елімізде спортшыларды оңалтуға және қалпына келтіруге арналған өңірлік дәрігерлік-дене шынықтыру диспансерлерінің бөлімшелерін ашу бойынша жұмыс жалғасады. Спорттық медицина орталығын кезең-кезеңімен жаңғырту және ұлттық құрамаларды медициналық-биологиялық қамтамасыз ету сапасын жақсартамыз. Жас спортшылар жағдайында олардың жас, физиологиялық және психологиялық ерекшеліктері ескеріледі.

2025 жылы спорт мекемелері, командалар құрамы, жаттықтырушылар, төрешілер және спорттық іс-шаралар туралы мәліметтер жинауға арналған e-sport ұлттық цифрлық платформасын енгізу жоспарланып отыр.

Жобаның мақсаты-спортшылардың, жаттықтырушылардың, төрешілер мен әдіскерлердің қызметіне мониторинг жүргізу, кәсіби спортшылар мен жаттықтырушыларды даярлау жүйесін дамыту, кадрлар тапшылығын еңсеру, сондай-ақ спорт саласындағы мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру.

Сондай-ақ спорт дәрігерлерін, психологтарды, диетологтарды, нутрициологтарды, бейімдеу бағытында дене шынықтыру жаттықтырушыларын және басқа да мамандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын ұлғайту мәселесі пысықталады.

Қолданыстағы ереженің орнына спортшыны даярлаудың барлық кезеңдерінде жаттықтырушылар үшін жоғары спорттық нәтижелер үшін біржолғы төлемдерді енгізу жоспарланған. Оған сәйкес мұндай төлемдер тек бірінші, жеке және бас жаттықтырушылар үшін ғана есептеледі.

Ал республикалық және өңірлік спорт федерациялары спорт төрешілерін дайындайтын болады. Сондай-ақ, халықаралық аренада қазақстандық төрешілер санын арттыру бойынша жұмысты күшейтеміз. Дене шынықтыру және спорт жөніндегі республикалық оқу-әдістемелік және талдау орталығы шетелдік лекторларды тарта отырып, жаттықтырушылар мен оқытушылардың біліктілігін арттыру жөніндегі жұмысты жалғастырады.

Осы іс-шаралардың нәтижесінде 2030 жылға қарай дене шынықтырумен және спортпен жүйелі түрде айналысатын балалар мен жасөспірімдердің үлесін 45% — ға дейін, ал спорттық белсенді халықтың жалпы пайызын 50% - ға дейін ұлғайтуға, ерекше қажеттіліктері бар адамдар арасында бұл көрсеткішті 23% - ға дейін арттыруды жоспарлап отырмыз. Азаматтарды 1000 адамға спорттық инфрақұрылыммен қамтамасыз ету көрсеткішін 65% — ға дейін, ал тірек, жақын маңдағы және стратегиялық ауылдық елді мекендерді спорттық инфрақұрылыммен қамту 100% - ға дейін өсуі тиіс.

Ұлттық спорт түрлерімен айналысатын азаматтардың пайызы дене шынықтыру және спортпен айналысатындардың жалпы санының 9,6% - на дейін жетеді. Сондай-ақ, спорт шебері мен халықаралық дәрежедегі спорт шебері нормативтерін орындаған олимпиадалық резервтегі республикалық мамандандырылған мектеп-интернат-колледждер түлектерінің үлесін 35% - ға дейін арттыру жоспарда бар. Халықаралық деңгейдегі турнирлерде жеңіп алынған медальдар санын жылына кем дегенде 900 бірлікке жеткізуді көздеп отырмыз.

Біз атап өткен мақсаттар ауқымды әрі үлкен. Дегенмен оған бірлескен күш-жігердің арқасында қол жеткізуге болады. Ол үшін бүгінгі күннің өзінде белсенді жұмыс жүргізіп жатырмыз. Сондықтан бұл көрсеткіштерді жүзеге асыратынымызға және одан асып түсе алатынымызға сенімдімін», - деп жазды министр Telegram арнасында.

• 04.07.2023
• 240