Тұтынудың әлеуметтік нормалары: Қазақстанда ресурстарды үнемдеуге және жылумен жабдықтау сапасын жақсартуға жаңа қадам

Жылуды үнемдеу коммуналдық шығындарды азайтудың маңызды аспектісі ғана емес, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғаудың негізгі факторы болып табылады. Жылуды тиімді пайдалану энергетикалық ресурстарға жүктемені едәуір азайтуға мүмкіндік береді, бұл атмосфераға көмірқышқыл газы мен басқа ластаушы заттардың шығарылуын азайтуға көмектеседі.

Коммуналдық ресурстарды тұтыну мәдениетін арттыру және энергия үнемдеуді ынталандыру шеңберінде Қазақстанда 2024 жылдан бастап «тұтынудың әлеуметтік нормалары» енгізілді. Бұл қадамды Мемлекет Басшысы 2024 жылғы 2 қыркүйектегі «Әділ Қазақстан: Заң және тәртіп, экономикалық өсу, қоғамдық оптимизм» атты Қазақстан халқына Жолдауында белгіледі.

Бұл бастаманың негізгі міндеті азаматтарды жылуды және басқа да коммуналдық ресурстарды ұтымды және ұқыпты пайдалануға ынталандыру болып табылады. «Тұтынудың әлеуметтік нормаларын» енгізу Коммуналдық қызметтерге ақы төлеуді үнемдеуге ғана емес, сонымен қатар климаттың өзгеруі жағдайында ерекше маңызды болып табылатын қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға ықпал етеді.

Осылайша, жылумен жабдықтау саласында тұрғын үйдің жалпы ауданының көлеміне байланысты жоғары тарифтерді белгілеуге бағытталған жеке тұлғалар (халық) тобы үшін «тұтынудың әлеуметтік нормалары» енгізілді.

«Тұтынудың әлеуметтік нормаларын» енгізуді ескере отырып, халық үшін тарифтер мынадай тәртіппен өзгерді:

– І топ -100 м2 дейін бекітілген тариф қолданылады;

– ІІ топ - 100-ден 200 м2-ге дейін тариф 10% артық қолданылады;

– ІІІ топ - 200 м2 жоғары орташа тариф қолданылады.

Бұл шара тұтынушыларды ресурстарды ұтымды тұтынуға ынталандыра отырып, қызметтердің құнын есептеуге неғұрлым әділ және сараланған көзқараспен қарауға мүмкіндік береді.

Табиғи монополиялар субъектілерінің «тұтынудың әлеуметтік нормаларын» енгізуден қосымша алынған табысы инженерлік инфрақұрылымның тозуын азайту, сондай-ақ реттелетін коммуналдық қызметтердің сапасы мен сенімділігін жақсарту мақсатында инженерлік желілерді жөндеуге және жабдықтарды ауыстыруға бағытталатын болады.

Уәкілетті орган қосымша табысты мақсатсыз пайдаланудың бекітілген тарифтік сметасының орындалуы туралы есепті талдау кезінде белгілеген жағдайда, онда негізсіз табыс ТМС-тің бекітілген барлық табысынан алып тасталады.

Осылайша, осы нормаларды енгізу инженерлік инфрақұрылымның тозуын азайтуды қамтамасыз етуге және тиісінше ұсынылатын жылумен жабдықтау қызметтерінің сапасы мен сенімділігін жақсартуға, сондай-ақ тұтынушыларды жалпы коммуналдық ресурстарды пайдалануға аса ұқыпты қарауға ынталандыруға мүмкіндік береді.

Қазіргі уақытта жылумен жабдықтау саласында «тұтынудың әлеуметтік нормаларын» енгізуді ескере отырып, 15 өңірде тарифтер бекітілді.

Анықтама: жылумен жабдықтау саласында осы нормаларды енгізу нәтижесінде Алматы, Шымкент сияқты қалаларды, сондай-ақ Ақмола облысы, Ақтөбе облысы, Шығыс Қазақстан облысы, Жамбыл облысы сияқты өңірлерді қоса алғанда, Қазақстан Республикасының 15 өңіріндегі 51 табиғи монополия субъектісі (ТМС) тарифтерінің деңгейлері қайта қаралды.

Қосымша Алматы қаласы, Маңғыстау, Түркістан облысы және Абай және Жетісу облыстары сияқты 5 өңірде 6 ТМС өтінімдері қаралуда.

Бұл жұмыс елдің барлық өңірлеріне масштабталатын болады және табиғи монополиялар субъектілерінен өтінімдердің түсуіне қарай ТМС тарифтерін қайта қарау шеңберінде жалғасатын болады.

• 27.03.2025
• 45