Қазақстанда PEFA жүйесі бойынша бюджет ашықтығын бағалау аяқталды

Қазақстан Президентінің елдің инвестициялық тартымдылығын арттыру жөніндегі тапсырмасы шеңберінде 2022-2024 жылдардағы мемлекеттік шығыстарды, қаржылық есептілікті және оның климаттық өлшемін (Public Expenditure and Financial Accountability - Pefa Climate) бағалауды жүргізу аяқталады. Бұл бағалау Дүниежүзілік банк пен Азия Даму Банкінің қаражаты есебінен жүргізіледі.

PEFA бағалауы елдің инвестициялық тартымдылығына тікелей әсер ететінін атап өтемін, өйткені ол мемлекеттік қаржыны басқарудың ашықтығын, есептілігін және тиімділігін көрсетеді. PEFA сыртқы пайдаланушыға мемлекеттік қаржыны басқару жүйесі туралы толық түсінік береді. Жетекші халықаралық ұйымдар (ДБ, ХВҚ, АДБ), ЕО және шетелдік инвесторлар PEFA-ны өз операцияларында және шешім қабылдауда пайдаланады.

Pefa стандартталған әдіснамасы негізінде мемлекеттік қаржыны басқару жүйесінің тиімділігінің 7 параметрі (31 индикатор) бағаланады: бюджеттің сенімділігі, ашықтық, активтер мен міндеттемелерді басқару, фискалдық стратегия және саясатқа негізделген бюджеттеу, бюджеттің орындалуын болжау және бақылау, Есеп және есеп беру, сыртқы бақылау және аудит.

Қазақстан Республикасында бағалаудың алдын ала нәтижелеріне сәйкес 2018 жылғы PEFA алдыңғы бағасымен салыстырғанда "А" бағасымен көрсеткіштер саны екі есеге, "В" бағасымен 25% - ға өсті. Мұндай бағалау мемлекеттік қаржыны басқару саласындағы елеулі прогресті көрсетеді, сондай-ақ бюджеттік процестердегі ашықтықтың, тиімділіктің және жауапкершіліктің артуы туралы айтады. 

Сондай-ақ, шығыстардың жиынтық орындалуы, оның ішінде бюджет қаражатының мақсатты пайдаланылуына ашықтық пен бақылау, жұртшылықтың салық-бюджеттік ақпаратқа қол жеткізу көрсеткіштері, қаржылық және қаржылық емес активтердің мониторингі бойынша айтарлықтай жақсару атап өтілді және Мемлекеттік активтерге билік ету жүйесі ашық, мемлекеттік қаржының ішкі бақылауы мен аудиті және т. б. болып табылады.

• 21.05.2025
• 11