Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Өзбекстанға мемлекеттік сапары аясында Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы Жоғары мемлекетаралық кеңестің екінші отырысы өтті. Отырыста Өзбекстан Су шаруашылығы министрі Шавкат Хамраевпен бірге трансшекаралық су объектілерін бірлесіп басқару және тиімді пайдалану жөніндегі үкіметаралық келісімге қол қойдық.

Келісім екі елдің тұрғындары мен ауыл шаруашылығы аймақтарын сумен қамтамасыз ететін трансшекаралық өзендер мен каналдар бойынша өзара әрекеттесу тетіктерін бекітеді. Құжат трансшекаралық су шаруашылығы нысандарының пайдалану режимін үйлестіру, тұрақты бірлескен тексерулер жүргізу, олардың сенімді жұмысын қамтамасыз ету және төтенше жағдайлардың алдын алу шараларын қарастырады.

Сонымен қатар трансшекаралық учаскелерде су беру мен алу деректерін автоматтандырылған жүйеде бірлесіп есепке алу және ақпаратты жедел алмастыру жөнінде келісімге қол жеткізілді. Жүйені енгізу су ресурстарын пайдалану бақылауын күшейтіп, елдеріміздің су шаруашылығы органдары арасындағы сенімді арттыруға ықпал етеді.

Құжат су шаруашылығы инфрақұрылымын жаңарту мен жөндеуді, су шығынын азайтуды, су үнемдеу технологияларын енгізуді және суармалы жерлердің мелиоративтік жағдайын жақсартуды көздейді. Сондай-ақ біз тасқын, құрғақшылық және басқа да табиғи құбылыстардың алдын алу және салдарын азайту бойынша күш-жігерді үйлестіреміз.

Келісімді іске асыру үшін Қазақстан мен Өзбекстанның Үкіметаралық комиссиясы құрылады. Комиссия келісімдердің орындалуын үйлестіреді, трансшекаралық нысандарды пайдалану бойынша шешімдер қабылдайды, арнайы жұмыс топтарын құрады және екі елдің құзырлы органдары арасындағы диалогты қамтамасыз етеді. Комиссияның отырыстары жылына екі рет, кезекпен Қазақстан мен Өзбекстан аумағында өткізіледі.

Бұл құжат – 2017 жылдан бері жүргізіліп келе жатқан ортақ еңбектің нәтижесі. Екі мемлекеттің жүйелі қадамдарының арқасында трансшекаралық суды басқару бойынша келісілген тәсілдер әзірлеу мүмкін болды. Сондықтан бүгін қол қойылған келісім тарихи мәнге ие оқиға болып отыр.

Жаңа келісім Қазақстан мен Өзбекстанның қолданыстағы халықаралық міндеттемелеріне негізделеді. Соның ішінде 1992 жылғы 18 ақпандағы Орталық Азия елдері арасындағы трансшекаралық су ресурстарын бірлесіп басқару, пайдалану және қорғау саласындағы ынтымақтастық туралы келісім, сондай-ақ Трансшекаралық су ағындары мен халықаралық көлдерді қорғау және пайдалану жөніндегі БҰҰ конвенциясы және Халықаралық су ағындарын кеме қатынасынан басқаша пайдалану түрлерінің құқығы туралы конвенцияны қамтиды. Бұл келісім Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы сенімді нығайтып, шекаралас аймақтардың су қауіпсіздігін арттырады, ауыл шаруашылығының дамуына жәрдемдеседі және экологиялық тұрақтылық негізін күшейтеді. Құжат Орталық Азиядағы су дипломатиясын дамытуға елеулі үлес қосады.

• 10.12.2025
• 4