Маңғыстауда ауылдық емханалар мен ауруханаларды жабдықтау күшейтілуде

едицинаның дамуы адамдарға ұзақ өмір сүруге және кейбір емделмейтін аурулармен күресуге мүмкіндік береді. Денсаулық сақтау және медицинаны қолдау әрқашан Қазақстан үшін басым салаларға кіреді. Бұл туралы Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жолдауында ауылдық жерлерде денсаулық сақтау саласын жаңғырту, ана мен баланы қорғау және ақпараттық жүйелердің жұмысы мәселелерін қозғай отырып айтты.
Ауылдардағы медицина
Қазақстанда медицина, оның ішінде ауыл медицинасы да күрделі реформаларды күтуде. Мұндай тапсырманы ел президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің қыркүйек айындағы Жолдауында айтты.
Елімізде алдағы екі жылға арналған "Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту" ұлттық жобасы әзірленді. Құжатқа сәйкес, Қазақстанның 650 ауылында медициналық объектілер салу, сондай-ақ 32 аудандық аурухананың деңгейін ауданаралық көпбейінді мекемелер мәртебесіне дейін жаңғырту және арттыру жоспарлануда.
Маңғыстаудағы ауылдарда 416 мыңнан астам тұрғын тұрады. Егер бұрын шалғайдағы ауыл тұрғыны ауырып, ағзаның ішінде не болып жатқанын білмей өмір сүрсе, қазір өңірдің барлық аудандарында емханалар бар, онда әр тұрғын кеңес алуға құқылы.

АУЫЛДЫҚ ЕМХАНАЛАРДЫ ЖАРАҚТАНДЫРУ
Компьютерлік томография мен МРТ – мен қатар рентген аппараттары бүкіл әлемде органдар мен жүйелердің патологиясын диагностикалау үшін қолданылады, өйткені олар диагнозды едәуір жеңілдететін егжей-тегжейлі суреттерді алуға мүмкіндік береді.
Маңғыстаудың медициналық ұйымдарында 13 компьютерлік томограф (КТ) және 7 магнитті-резонанстық томограф (МРТ) бар.

Оның ішінде Маңғыстау облысының аудандарында үш КТ бар: Түпқараған, Бейнеу және Маңғыстау аудандық ауруханаларында.
Жаңаөзен қалалық көпбейінді ауруханасында ангиограф, МРТ, екі КТ аппараты бар. Мұнайлы ауданында ангиограф, КТ және МРТ жабдықтарымен жабдықталған аудандық аурухананың жаңа нысаны салынуда.
Бұдан басқа, сырқат санын азайту және уақтылы диагностикалау мақсатында Бейнеу, Қарақия, Түпқараған, Мұнайлы, Маңғыстау орталық аудандық ауруханаларында жылжымалы медициналық кешендер жұмыс істейді. Олар хирургиялық, стоматологиялық, отоларингологиялық, окулистік, рентгенографиялық, ультрадыбыстық және ЭКГ кабинеттерімен, қосымша қажетті медициналық жабдықтармен жабдықталған.

ОНКОЛОГИЯЛЫҚ АУРУЛАРДЫ ЕМДЕУ
Бұрын Маңғыстаудағы онкологиялық орталық бір қабатты шағын ғимаратта болды. 2020 жылы аймақта орталық үшін жаңа ғимарат салынды.
Қазіргі алты қабатты онкологиялық орталықтың жалпы ауданы 14 мың шаршы метрді құрайды.
Мұнда дәрігерлер онкогинекологияда, онкоурологияда, іштің онкологиясында онкологиялық ауруларды минималды инвазивті әдістерді қолдана отырып емдейді. Диспансер облыс тұрғындарына мамандандырылған, жоғары мамандандырылған, оңалту, паллиативтік және консультациялық көмек көрсетеді. Сондай-ақ облыс бойынша онкологиялық көмекті ұйымдастыруды үйлестіреді. Оның құрамында 10 негізгі бөлім бар.
Бүгінгі таңда диспансерде 50 дәрігер жұмыс істейді, оның ішінде екі медицина ғылымдарының докторы және төрт медицина ғылымдарының кандидаты бар.
Науқастардың басқа өңірлерге кетуі үш есеге азайды - бұл Маңғыстау тұрғындары отандық медицинаға сенетінін көрсетеді.
Тоғыз айда 257-ден астам адам сәулелік терапия курстарын алды. Есепте 4868 адам тұр.
9 айдың қорытындысы бойынша өңірде онкологиялық аурулардың 3% - ға төмендеуі байқалады, онкологиялық аурулардан өлім-жітім деңгейі 22 пайызға төмендеді.

БАЛА ТУУДЫҢ ЖОҒАРЫЛАУЫ ЖӘНЕ АНА ӨЛІМІНІҢ ТӨМЕНДЕУІ
Маңғыстау көптеген жылдар бойы еліміздегі туу көрсеткіштері бойынша бірінші орында тұр. 2021 жылы аймақта 23 229 бала дүниеге келді. Ағымдағы жылдың басынан бастап 16 631 жаңа туған нәресте дүниеге келді.
Соңғы бес жылда өңірде жаңа туған балалар мен аналар өлімінің жаппай төмендеуі байқалды. Маңғыстауда сәбилер мен балалар өлімін азайтуға алғашқы медициналық-санитарлық көмек (МСАК) үлкен үлес қосады, оған амбулаториялық қабылдау, үйде патронаждық бару және ең көп таралған аурулар мен жарақаттарды емдеу, сондай-ақ ана, әке, бала және отбасын жоспарлау мәселелері кіреді.

Нәресте өлімін азайту мақсатында өңірде неонаталдық хирургия саласы дамуда: 2022 жылдың 10 айында асқазан-ішек жолдарының, тыныс алу органдарының және басқа жүйелердің әртүрлі патологиялары бар 11 жаңа туған нәрестеге операция жасалды.
Жаңа туған нәрестелер арасындағы өлім-жітім көрсеткіші өткен жылмен салыстырғанда 33% - ға төмендеді.
Трахеофагеальды фистуламен өңеш атрезиясының күрделі ақауымен салмағы 1520 грамм болатын жаңа туған нәрестенің операциясының қолайлы нәтижесін атап өтуге болады.
Сонымен қатар, облыстық перинаталдық орталықта сирек кездесетін аурулар мен хромосомалық патологияға күмән болған жағдайда жүргізілетін инвазивті диагностика саласы да кеңінен таралды. Өткен жылы 222 жүкті әйелге инвазивті диагноз қойылды. Жыл басынан бері 123 әйел рәсімнен өтті.

БІРЕГЕЙ ОПЕРАЦИЯ
Бүгінгі таңда Маңғыстау облыстық көпбейінді ауруханасының дәрігерлері өз тәжірибесінде қолданатын жаңа озық технологиялар күрделі де, ауыр да операцияларды еш қиындықсыз жүргізуге толық мүмкіндік алды.
Жыл басынан бері 6 341 операция жасалды.
Кардиохирург-дәрігерлердің қатысуымен орталық стент-графтты имплантациялау бойынша операция сәтті жүргізілді.
Коронарлық артериялардың бифуркациялық зақымдануының 99 пайызын анықтаған науқасқа операция жасалды. Мұндай коронарлық артерияларды стенттеу операциясы бұрын Алматы мен Астанада жүргізілген. Қазір бұл күрделі операцияларды жергілікті аурухананың білікті дәрігерлері жоғары деңгейде жүргізуде.
Сонымен қатар, дәрігерлер алғаш рет кардиовертер-дефибриллятор аппаратын қойып, "созылмалы жүрек жеткіліксіздігі" диагнозы қойылған науқастың өмірін сақтап қалды.
Аурухана заманауи жабдықтармен толық жабдықталған.
С-доғалы рентген аппараты, цифрлық эндоскопия құрылғысы, жаңа ультрадыбыстық аппарат, мониторлар, өкпені жасанды желдету аппараты-осының барлығының болуы пациенттерге сапалы және қолжетімді қызмет көрсетуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

ДӘРІГЕРЛЕРДІҢ ТАПШЫЛЫҒЫ
Маңғыстауда, Қазақстанның басқа өңірлеріндегідей, дәрігерлердің тапшылығы байқалады. Аймаққа жалпы тәжірибелік дәрігерлер, терапевттер, педиатрлар, анестезиологтар-реаниматологтар, неонатологтар, акушер-гинекологтар, психиатрлар, зертханалық дәрігерлер, сәулелік диагностика мамандары, пульмонологтар мен онкологтар қажет.
Кадр тапшылығы мәселесін шешу үшін 2022 жылдың 9 айында облысқа 93 дәрігер келді, оның ішінде жас мамандар – 73, басқа облыстардан – 18, басқа елдерден – 2.
2022 жылы облыс әкімінің 157 гранты бөлінді, соның арқасында Маңғыстауда 130 түлек дәрігер мамандығын тегін оқи алады, ЖОО-ның 27 түлегі интернатураға түсті. Сондай-ақ, "Эксоон Мобилмен" ұйымдардың өз қаражаты есебінен резидентурада кадрлар даярлау туралы шартқа қол қойылды.
Сонымен қатар, медициналық ұйымдар есебінен резидентураға 9 адам түсті.
"Дипломмен ауылға" мемлекеттік бағдарламасы бойынша 2022 жылдың 9 айында ауылға 18 жас маман келді. Медициналық ұйымдар есебінен дәрігерлер жалдамалы тұрғын үймен қамтамасыз етілген.

ПРЕЗИДЕНТ: МЕМЛЕКЕТ МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНЕ ҚОЛДАУ КӨРСЕТЕДІ
Бүгінгі таңда дәрігерлердің орташа жалақысы 458 000 теңгені, ал орта медицина қызметкерлерінің жалақысы 262 000 теңгені құрайды.
Қызметкерлерді ынталандыруды қамтамасыз ету мақсатында Денсаулық сақтау ұйымы қызметінің негізгі көрсеткіштері негізінде 1765 медицина қызметкеріне, оның ішінде 375 дәрігерге 70-тен 100 мың теңгеге дейін, 1390 орта буын медицина қызметкеріне 50-ден 70 мың теңгеге дейін еңбекақы төленді.
2023 жылдан бастап Маңғыстау дәрігерлерінің жалақысын 30% - ға, орта медицина қызметкерлерінің жалақысын 20% - ға, кіші медицина қызметкерлерінің жалақысын 23% - ға арттыру жоспарлануда.
Медициналық қызмет көрсету саласындағы бақылау
Облыс бойынша медициналық ұйымдар бойынша өңірлік Call-орталықтарға келіп түскен шағымдар халық арасында Денсаулық сақтау саласындағы нормативтік-құқықтық актілер бойынша түсіндірме жұмыстарының төмендігінен, екінші орында - алғашқы медициналық - санитарлық көмек ұйымдарындағы сапасыз медициналық көмекке және тар мамандар кеңесінің қолжетімсіздігіне шағымдардан туындады.

Бұл өтініштер тоқсан сайын облыстық денсаулық сақтау басқармасы деңгейінде талданады.
Тәртіптік жазалар қолданылды, жеке медициналық ұйымдардың құрылтайшыларына пациенттердің шағымдарына уақтылы ден қою жөніндегі шараларды қолдану туралы хат жолданды.
Күнделікті мониторинг жүргізу және облыс тұрғындарынан түскен шағымдардың санын азайту мақсатында басқарманың "Ахуалдық орталығының" мамандары "Дамумед" медициналық жүйесінде халықты жоспарлы скринингтен өткізу барысына, науқас дәрігерлер ұсынған диагностикалық зерттеулер, талдаулар және емдеу рәсімдері туралы расталған ақпаратқа талдау жүргізетін болады.

ОРЫНДАЛҒАН ЖОСПАРЛАР МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАР
Соңғы үш жылда ауылдық елді мекендерді медициналық ұйымдармен қамтамасыз ету үшін келесі нысандар ашылды:
2021 жылы Маңғыстау ауданы Онды ауылында бір ауысымда 50 адам қабылдайтын дәрігерлік амбулатория ашылды.
Жетібай ауылында аудандық емханадан басқа, ТМККК және МӘМС шеңберінде медициналық қызметтер көрсететін "Абылхайрхан" және "Есенқосов" ЖШС жеке медициналық ұйымдары жұмыс істейді.
Бұдан басқа, "Ауыл – ел бесігі" жобасы бойынша 2021 жылы республикалық бюджеттен Жаңаөзен қаласының Қызылсай ауылында ауысымда 20 адам қабылдайтын дәрігерлік амбулаторияның құрылысы аяқталды.
2022 жылы ТМККК және МӘМС шеңберінде алты МСАК ұйымы медициналық қызмет көрсете бастады: Мұнайлы ауданында "Tolimed" ЖШС, "Медина" ЖШС және "Ясин" ЖШС, Маңғыстау ауданында "Сағынмед" ЖШС.
Атамекен ауылындағы "Tolimed", "Ча-Кур", "Сағынмед", "АдемМед", "Медина", "Ясин" жеке емханалары есігін айқара ашты.
"Ауыл-ел бесігі" бағдарламасы шеңберінде, сондай – ақ республикалық бюджет қаражаты есебінен алғашқы медициналық-санитарлық көмектің аумақтық қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында 2022 жылдың соңына дейін Жаңаөзен қаласының Рахат ауылында дәрігерлік амбулаторияны пайдалануға беру жоспарлануда.

• 24.11.2022
• 265