Түймебаев Ж.Қ.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ректоры

ҚКСР Оңтүстік Қазақстан облысы Алғабас ауданының Қайнар ауылында 1958 жылы 8 шілдеде дүниеге келген. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қайраткері, дипломат, ғалым, филология ғылымының докторы, профессор, төтенше және өкілетті елші.

БІЛІМІ:

С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті, филология факультеті, Алматы қ-сы (1980);

Мәскеу мемлекеттік әлеуметтік университеті, құқық факультеті, Мәскеу қ-сы (2000).

ҒЫЛЫМИ АТАҒЫ, ДӘРЕЖЕСІ, ҚЫЗМЕТІ:

Филология ғылымының кандидаты, ҚазССР Ғылым академиясының Тіл білімі институты (1987);

Филология ғылымының докторы (2008);

Тіл білімі мамандығы бойынша профессор;

Түркия Республикасы Ниде университетінің құрметті докторы (2014).

ЕҢБЕК ӨТІЛІ:

С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінде ассистент, аға оқытушы, доцент (1980-1993);

Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің Орта және Таяу Шығыс, Африка елдерін басқару бөлімінің меңгерушісі, бірінші хатшысы (1993-1994);

Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы елшілігінің екінші, бірінші хатшысы (1994-1997);

Қазақстан Республикасы Президентінің Протокол қызметінің бас сарапшысы (1997-1999);

Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы Бас консулы (Ыстамбұл қ-сы) (1999);

Қазақстан Республикасы Президенті Протоколының бастығы (1999-2004);

Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі – Қазақстан Республикасы Президенті Протоколының бастығы (31.03.2004-01.02.2006);

Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясындағы төтенше және өкілетті елшісі (01.02.2006-10.01.2007);

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі (10.01.2007-09.2010);

Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы төтенше және өкілетті елшісі (10.2010-10.2016);

Қазақстан Республикасының Албания Республикасындағы төтенше және өкілетті елшісі қызметін қоса атқарушы (03.2011-10.2016);

Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі (07.10.2016-20.06.2018);

Түркістан облысының әкімі (20.06.2018-26.02.2019);

Қазақстан халқы Ассамблеясы төрағасының орынбасары, ҚР Президенті Әкімшілігінің Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығының меңгерушісі (28.02.2019-02.2021);

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ректоры (10.02.2021).

БАСҚА ҚЫЗМЕТТЕРІ:

ТМД елдерінің гуманитарлық ынтымақтастықтың мемлекетаралық қоры басқармасының төрағасы (2007-2010);

«ҰҒТХ Парасат» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы (2008-2010);

Халықаралық қазақ-түрік университетінің қамқоршылар кеңесі төрағасының орынбасары (2007-2010).

МАРАПАТТАРЫ:

«Құрмет» ордені (2003);

«Парасат» ордені (2011);

«Астанаға – 10 жыл» медалі (2008);

«Қазақстан тәуелсіздігіне – 20 жыл» медалі (2011);

«Қазақстан мен Түркия арасындағы достықтың нығаюына үлес қосқаны үшін» Түркия кәсіпкерлері мен іскерлер қауымдастығының медалі (2011);

«Халықаралық қатынастардағы ерекше жетістіктері үшін» Түркия туризмін дамыту халықаралық тұғырнамасының (TÜTAP) сыйлығы (2011);

«Қазақстан Конституциясына - 20 жыл» мерейтойлық медалі (2015);

«Қазақстан Конституциясына - 25 жыл» мерейтойлық медалі (2020).

ҒЫЛЫМИ ЕҢБЕКТЕРІ

«ТҮРКОЛОГИЯ» сериясы

Ж.Түймебаев:      Проблема анлаутных губных согласных в Алтайских языках (Ревизия фонетического закона Рамстедта – Пелиио), 2004 ж.

Ж.Түймебаев: Алтай тілдеріндегі анлаутты еріндік дауыссыздардың мәселесі (Рамстедт-Пеллио фонетикалық заңының ревизиясы) Москва, 2005 ж.

Ж.Түймебаев: «Алтай теориясының және алтайтанудың қалыптасуы және дамуы». Түркістан, 2006 ж.

Ж.Түймебаев:      Становление и развитие Алтайской теорий и Алтаистики.  2006 ж.

Ж.Түймебаев:      Түрік-қазақ-моңғол этнотілдерінің өзара қатынастарының тарихы. Алматы, 2008 ж.

Ж.Түймебаев: Түркі-моңғол лексикалық параллелдерін тарихи-генетикалық тұрғыдан шектеудің критерийлері мен теориялық ұстанымдары. Астана, 2008 ж.

Ж.Түймебаев: История тюрко-казахско-монгольских этноязыковых взаимоотношений, 2008 ж.

Ж.Түймебаев: Орталық Азия тілдерін зерттеудің өзекті мәселелері. Тұран тілдік одағы. Көкшетау, 2009 ж.

Ж.Түймебаев: Туран тілдің одағы және Алтайлық ареалдағы тілдераралық, мәдениеттераралық интерференция құбылысы. Түркі дүниесі альманахы. Астана, 2012 ж.

Ж.Түймебаев:Алтайтануға кіріспе (авторлық бірлестікте),Астана,2013ж.

Ж.Түймебаев: Түркі филологиясына кіріспе. Астана, 2013 ж.

Ж.Түймебаев: Түркі жазба ескерткіштерінің тілі. Астана, 2013 ж.

Ж.Түймебаев: Қазіргі түркі тілдері. Астана, 2013 ж.

Ж.Түймебаев: Қазақ, түрік салыстырмалы граматикасы. Астана, 2014 ж.

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда:   Алтаистиканың тарихи- лингвистикалық негізі (Фонетика. Морфология). Алматы, 2015 ж.

Ж.Түймебаев, М. Ескеева: Түркітанудың тарихи-лингвистикалық негіздері. Алматы, 2015 ж.

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда: Қазақ және түрік тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалы грамматикасы (Фонетика. Морфология).  Алматы, 2016 ж.

Ж.Түймебаев, М. Ескеева: Көне түркі жазба ескерткіштері тілінің морфологиялық жүйесі.  Алматы, 2016 ж.

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда:   Қазақ және татар тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалы грамматикасы.  Алматы, 2017 ж.

Ж.Түймебаев, М. Ескеева, Г.Сағидолда: Мәңгілік ел идеясын дамытудың лингвистикалық негізі.  Алматы, 2017 ж.

Тüymebayev J.,  Eskeyeva M:   Тürkolojinin Tarihî Dilbilimsel Esasları.   (Түрік тілінде). Алматы, 2017 ж.

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда, М. Ескеева:Түркі тілдерінің салыстырмалы –  тарихи грамматикасы. (Фонетика. Морфология). Алматы, 2017ж.

Ж.Түймебаев, М. Ескеева, М.Усманова: Қазақ және башқұрт тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.

Ж.Түймебаев, М. Ескеева, Ш.Абдиназимов:      Қазақ және қарақалпақ тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.

     

ҚАЗАҚ ЛИНГВИСТИКАСЫ

Ж.Түймебаев:      Қазақ тілінің тарихи грамматикасы. Алматы, 1985 ж.

Ж.Түймебаев: Қазіргі тіл лексикологиясы. Алматы, 1986 ж.

Ж.Түймебаев: Қазақ тілі. Алматы, 1991 ж.

Ж.Түймебаев: Қазақ тіліндегі етістіктің индикативті нысандары Алматы, 1991

Ж.Түймебаев: Индикативные формы глагола в казахском языке. Алматы, 1992.

Ж.Түймебаев: Қазақ тілі: Грамматикалық анықтама. Алматы,

1996 ж.

Ж.Түймебаев:      Қазақ тілінің тарихи грамматикасы. Алматы, 2005 ж.

Ж.Түймебаев: Қазақ-моңғол лексикалық параллельдері: Қазақ тілінің этимологиялық сөздігіне материалдар. Мәскеу, 2005 ж

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда: Ағылшынша – қазақша сөздік.  Алматы, 2018 ж.

Ж.Түймебаев, Г.Сағидолда.   Қазақша – ағылшынша сөздік.  Алматы, 2017 ж.

 

 

 

Мемлекеттік басқару және саясаттану

Қазақстан – Түркия: достық пен ынтымақтастыққа 5 жыл. Анкара, 1996ж

Президенттің бір жылы. Астана, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005 жж.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік протоколы. Астана, 2004 ж.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік протоколы бойынша практикалық нұсқаулығы. Астана, 2004 ж.

Қазақстан. Мәскеу, 2006 ж.

«Казакстан страна. люди, природа, экономика, культура», 2007 ж.

Қазақстан-Ресей қатынастары: құжаттар мен материалдар жинағы, Мәскеу. 2008 ж.

Қазақстан Республикасындағы білім беру реформасының өзекті аспектілері. Астана, 2010 ж.

Қазақстан негізгі кезеңдері. Анкара, 2011 ж.

 «Tarihin Akışında» (Тарих толқынында). Түркия, 2012 ж.

«Yüzyıllar Kavşağında» (Ғасырлар тоғысында). Түркия, 2012 ж.

«Kritik On Yil» (Сындарлы 10 жыл). Түркия, 2012 ж.

«Kazakistan Yolu» (Қазақстан жолы). Түркия,2012 ж.

«Avrasya yüreğinde» (Еуразия жүрегінде). Түркия, 2012 ж.

Қазақстан – Түркия: жоғары деңгейлі стратегиялық  ынтымақтастық.         Анкара, 2013 ж.

Қазақстан – Түркия: достық пен ынтымақтастыққа – 20 жыл. Анкара, 2013 ж.

Janseyit Tüymebayev. Dünya Çapındaki Lider – Nursultan Nazarbayev – Avrasya'nın Parlayan Yıldızı Kazakistan'ın Kurucu Devlet Başkanı (Нұрсұлтан Назарбаев – Әлемдік деңгейдегі лидер, Еуразияның жарық жұлдызы, Қазақстан мемлекетінің негізін қалаушы).Түркия, 2013 ж.

Janseyit Tüymebayev. Kazakistan-Türkiye: Yeni Bakış, Yeni Düzey, Yeni Vizyon (Қазақстан-Түркия: жаңа көзқарас, жаңа өлшем, жаңа деңгей). Түркия, 2017 ж.

«Жаһан таныған жеті тұлға». Түркістан, 2017 ж.

Түркістан – Түркі әлемінің астанасы.Түркістан, 2017 ж.

 «Елбасы және халқы». Нұр-Сұлтан, 2019 ж.

Қазақстан: Бірлік жән келісім мекені. Нұр-Сұлтан, 2020 ж.

«Тұңғыш Президент жолымен» халық экспедициясы. Нұр-Сұлтан. 2020ж.

 

ЖАЛПЫ РЕДАКЦИЯСЫН БАСҚАРҒАН:

Қазақстан. Экономика. Инвестициялар. Маңыздылығы. Анкара, 2012 ж.

«Оңтүстік Қазақстан облысының тарихи орындары мен киелі жерлері», Түркістан, 2017 ж.

Оңтүстік Қазақстан: Айшықты оқиғалар. Түркістан, 2017 ж.

«Оңтүстіктің қасиетті орындары: аңыз әлсаналар» авторлық бірлестікте. Түркістан, 2018 ж.

Түркістан облысының көне қалалары. Түркістан, 2018 ж.

Түркістан облысындағы киелі жерлердің географиясы. Түркістан,   2018ж.

Түркістан – руханият бесігі. Лингво-өлкетану  энциклопедиясы. 1-ші      кітап.  Нұр-Сұлтан, 2019.

Türkistan – Maneviyat Beşiği. Bölgesel dilbilim ansiklopedisi. Ikinci kitap.    Nur-Sultan, 2019. 

Туркестан – колыбель духовности. Лингвокраеведческая    энциклопедия. Третья книга.  Нур-Султан, 2019

Тurkestan – the cradle of spirituality. Local Linguistic encyclopedia. Fourth book.  – Нур-Султан, 2019. 

Тамыры терең – Түркістан. Түркістан, 2019 ж.