- Блогтар
- Әбілқасымова М.Е.
Әбілқасымова М.Е.
ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрайымы
Агенттік банк секторы активтерінің сапасын алғашқы тұрақты бағалау (AQR) нәтижелерін ұсынды
AQR – бұл активтердің нақты сапасын, жұмыс істемейтін кредиттер деңгейін, күтілетін кредиттік шығындарды және банктер капиталының жеткіліктілігін жан-жақты бағалауға мүмкіндік беретін тәуекелге бағдарланған қадағалау құралдарының бірі.
Мемлекет басшысының тапсырмаларына сәйкес Агенттік AQR құралын қадағалау процесіне толыққанды ықпалдастыруды жүзеге асырды және 2022 жылдан бері тұрақты AQR жыл сайынғы негізде жүргізіледі.
2022 жылы Агенттік активтері банк жүйесі активтерінің 71%-ын құрайтын 10 ірі банкке алғашқы тұрақты AQR өткізді. AQR өткізу барысында 2022 жылы 15,2 трлн теңге сома болатын 19 млн қарыз, оның ішінде 1 400-ден астам ірі қарыз алушыға талдау жасалған.
Аталған бағалаудың нәтижелері капитал жеткіліктілігінің деңгейі нормативтік тұрғыдан белгіленген ең төмен деңгейден айтарлықтай жоғары екенін көрсетті.
Агенттік 2022 жылы деректерді өңдеуді автоматтандыру есебінен тұрақты AQR процестерін оңтайландырды, бұл Агенттікте жүзеге асырылатын жұмыстардың сапасы мен көлемін арттырды және қатысушы банктерге реттеушілік жүктемені төмендетті.
Ірі қарыз алушылар бойынша қаржылық жағдайды талдау және провизиялар жеткіліктілігін бағалау кредиттік тәуекелді бағалау бойынша Агенттіктің ішкі үлгілерін пайдалана отырып жеке жүргізілді. Барынша ұсақ қарыздар бойынша провизияларды бағалау статистикалық үлгінің көмегімен жүзеге асырылды.
Алдағы уақытта Агенттік тұрақты AQR шеңберінде банктермен өзара іс-қимыл процесін жетілдіруді жоспарлап отыр. 2022 жылы алынған нәтижелер негізінде банктерге жиі кездесетін қателіктердің тізбесі және оларды түзету бойынша ұсынымдар жіберілді. Бұдан басқа, банктерге жиі қойылатын сұрақтарға жауаптардың толық базасы жіберіледі және деректерді жинау мен беру мәселелері бойынша банктерге әдіснамалық қолдау көрсету практикасы жалғастырылады. Аталған шаралар деректерді жинау бойынша банктерге жүктемені азайтуға, AQR өткізу мерзімдерін қысқартуға және деректерді жинау кезінде операциялық қателіктер тәуекелін төмендетуге мүмкіндік береді деп күтілуде.
Жүргізілген талдаудың және әдістемелер мен процестерде анықталған кемшіліктердің негізінде Агенттік банктерді тұрақты AQR-дің негізгі аспектілерімен, сондай-ақ кредиттік тәуекелді бағалау мен талдаудың ішкі үлгілерін құрудың қағидаттары мен үздік практикаларымен таныстыруды жалғастырады.
- 20.02.2023
- 195