- Блогтар
- Әбілқасымова М.Е.
Әбілқасымова М.Е.
ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрайымы
Зейнетақы аннуитеті тиімді әлеуметтік өнім ретінде
Құрметті қаржылық қызметтерді тұтынушылар!
Зейнетақы аннуитеті – бұл өмірді сақтандыру жөніндегі компаниялар ұсынатын және Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының (бұдан әрі-БЖЗҚ) салымшыларына «зейнетақыны» белгіленген мерзімнен бұрын, бірақ зейнетақы жинақтары жеткілікті болған жағдайда ала бастауға мүмкіндік беретін өнім.
Зейнетақы аннуитеті шарты салымшы 55 жасқа толғаннан кейін оны өмір бойы төлемдермен қамтамасыз ете отырып, кепілді табыс көзі болып табылады және оған шартты сатып алғаннан кейін БЖЗҚ-да қалған артық соманы тұрғын үй мен емделуге пайдалануға мүмкіндік береді.
2023 жылы 55 жастағы ер адам үшін зейнетақы аннуитетін жасасу үшін жеткіліктілік сомасы 8,0 млн теңгені, ал 53 жастағы әйел үшін 10,5 млн теңгені құрайды.
Сондай-ақ, кейінге қалдырылған, «мерзімі шегерілген» зейнетақы аннуитеті бар, оны 45 жастан бастап сатып алуға болады, бірақ ол бойынша төлемдер 55 жастан басталады. Ол үшін 45 жастағы ер адамда кем дегенде БЖЗҚ-да 7,2 млн теңге, сол жастағы әйелде 9,1 млн теңге болуы қажет.
Зейнетақы тікелей БЖЗҚ-дан алынған кезде төлемдер салымшының зейнетақы жинақтары таусылғанға дейін жүзеге асырылады. Сонымен қатар сақтандыру ұйымынан төлемдер салымшының зейнетақы жинақтары аяқталғанына немесе аяқталмағанына қарамастан өмір бойы жүзеге асырылады. Яғни, төлем мерзімі БЖЗҚ-дан сақтандыру ұйымына аударылған жинақ көлемімен шектелмейді.
Зейнетақы аннуитеті өнімдерінің желісін кеңейту мақсатында бір адамның емес, ерлі-зайыптылардың немесе жақын туыстарының зейнетақы аннуитеті шартына қатысуын көздейтін бірлескен аннуитет енгізілді. Бірлескен аннуитет жақын туыстардың зейнетақы жинақтарын біріктіруге және аннуитет шарты бойынша кірістерді қайта бөлуге мүмкіндік береді. Мысалы, егер бір жұбайында өмірді сақтандыру жөніндегі компанияда аннуитет сатып алу үшін зейнетақы жинақтары жеткіліксіз болса, ал екіншісінде артық болса, онда бірлескен зейнетақы аннуитеті арқылы екеуіне де өмір бойы төлемдер қамтамасыз етіледі.
Сақтандыру төлемдерін ұлғайту және мүгедектігі бар және зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдардың жекелеген санаттары үшін зейнетақы аннуитетінің қолжетімділігін арттыру мақсатында Агенттік сондай-ақ мынадай түзетулер қабылдады. Мәселен, сақтандыру сыйлықақысын есептеуде пайдаланылатын жекелеген өлшемдерді қайта қарау, атап айтқанда - сақтандыру төлемдерін индекстеу мөлшерлемесінің ең төменгі мөлшерін 5%-дан 7%-ға дейін арттыру, сондай-ақ кірістілік мөлшерлемесінің ең жоғары мөлшерін 6%-дан 9%-ға дейін арттыру бөлігінде түзетулер қабылданды. Мүгедектігі бар және зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдар үшін өлімнің жекелеген кестесін пайдалану мүмкіндігі бөлігінде түзетулер қабылданды.
Мысалы, бұл түзетулер күшіне енгеннен кейін ағымдағы жылы 55 жастағы ер адамдар үшін зейнетақы аннуитетінің құны 8,0 млн теңгеден төмендейді:
- 1-мүгедектік тобы үшін 2,4 млн теңгеге дейін;
- 2-мүгедектік тобы үшін 3,4 млн теңгеге дейін;
- 3-мүгедектік тобы үшін 4,4 млн теңгеге дейін;
- зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдар үшін 5,3 млн теңгеге дейін.
Бұл жаңалықтар ағымдағы жылғы 25 наурыздан бастап күшіне енді және зейнетақы аннуитетін жаңа сатып алушылар үшін қолжетімді болады. Бұл ретте қолданыстағы зейнетақы аннуитеті шарттары бар сақтанушылар да шарттың талаптарын қайта қарау кезінде осы опцияны пайдалана алады.
- 21.04.2023
- 147