- Блогтар
- Әбілқасымова М.Е.
Әбілқасымова М.Е.
ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрайымы
Агенттік 2023 жылғы 2 тоқсандағы" тәуекел жағдайындағы Өсу " есебін жариялады
Агенттік 2023 жылғы 2-тоқсандағы «Тәуекел жағдайындағы өсу» тоқсан сайынғы есебінің 6-шы шығарылымын дайындады. Есепте ел экономикасын дамытудың сыртқы және ішкі макроқаржы жағдайларының жай-күйін сапалық түрде бағалау және олардың қысқа және орта мерзімді перспективада Қазақстанның ІЖӨ-нің шартты өсуінің үлестіріліміне әсері қамтылған. Есептеу Growth at Risk ықтималдық моделін пайдалана отырып жүргізілді.
2023 жылғы 2-тоқсанда банк секторына қатысты тікелей алаңдаушылық азайып, әлемдік нарықтарда құбылмалылық төмендеді. ХВҚ жаңартылған есептеулеріне (Global FCI) сәйкес, 2023 жылғы 2-тоқсанда технологиялық сектордағы өсуге және акциялардың жоғары бағасы аясында жаһандық макроқаржылық жағдайлар жақсарды. Бұл ретте, қатаң монетарлық саясат банктер балансына қысым көрсетуді жалғастыруда. Сонымен қатар, жалғасып жатқан белгісіздік жаһандық өсуді тежейтін факторларды, соның ішінде жоғары инфляцияны, жаһандық қаржылық жағдайлардың қатаңдатылуын және геосаяси шиеленісті күшейтеді. Бұл факторлар ішкі жағдайларды ескергенде, Қазақстандағы экономикалық өсім мен инфляцияға қысым жасап отыр.
GaR моделінің нәтижелері 2023 жылғы 2-тоқсанның қорытындысы бойынша FCI жиынтық индексі оң аймақта қалып отырғанын көрсетеді, алайда алдыңғы тоқсанмен салыстырғанда 0,5 тармаққа төмендеді, бұл макроқаржылық жағдайлардың нашарлауының баяулауын көрсетеді. FCI қосалқы индекстері бойынша, борыш жүктемесі, сыртқы және ішкі қаржылық жағдайлардың индекстері жақсаруды көрсетті. Бұл ретте сыртқы сұраныс индексі алдыңғы тоқсанға қатысты өзгерген жоқ.
2023 жылдың 2-тоқсанында макроқаржылық жағдайдың нашарлауының бәсеңдеуі бір жылдағы шартты ЖІӨ (+0,1 п.п.) өсімін аздап артуына әкеледі, ал орта мерзімді перспективада өсудің баяулау тәуекелдері сақталады. ІЖӨ-нің бір жылдан кейін нөлден төмен шартты өсу ықтималдығы 7%-ды, орта мерзімді перспективада 14%-ды құрайды.
Сондай-ақ, GaR моделі бойынша есептелген Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылға арналған экономикалық өсуінің негізгі болжамының үлестіріліміне сәйкес 2023 жылы ЖІӨ өсімі 4%-дан төмен баяулау ықтималдығы ағымдағы макроқаржылық жағдай сақталғанда 51%-ға бағаланатынын көрсетеді, ал егер жағдай нашарласа (ФРЖ мөлшерлемесінің өсуі, мұнай бағасының төмендеуі, теңгенің құнсыздануы) – ықтималдық 71%-ға дейін өседі.
Жалпы алғанда, өсу тәуекелдері төмендеу жағына қарай қалыпты түрде ауысты, алайда олар тарихи мәндермен салыстырғанда біршама жоғары болып қала береді. Мұндай жағдайларда қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ету кезінде инфляцияны төмендету, сондай-ақ қажет болған жағдайда ресурстарды жұмылдыру үшін фискалдық кеңістік құру саясаттың басымдығы болып қалуға тиіс.
Есептің толық мәтінін Агенттіктің сайтынан табуға болады: https://www.gov.kz/memleket/entities/ardfm/documents/details/518315?lang=kk
- 13.09.2023
- 191