Тиімді субсидиялар және қолдаудың жаңа шаралары: Қазақстан соңғы 6 жылда АӨК-ні қалай дамытуда

6 жыл ішінде агроөнеркәсіптік кешенде мемлекеттік қолдауды жақсартуға, субсидиялау тиімділігін арттыруға және ауыл шаруашылығының негізгі салаларының өсуін ынталандыруға бағытталған елеулі өзгерістер болды.

ҚР АШМ Президенттің тапсырмалары аясында фермерлік қоғамдастықпен бірлесіп мемлекеттік қолдау тәсілдері қайта қаралды.

2023 жылдан бастап елде субсидиялау жүйесін реформалау бойынша шаралар қабылданды, бұл оны тиімдірек және ашық етуге мүмкіндік берді.

Мәселен, негізгі мемлекеттік ақпараттық деректер базасымен интеграцияланған субсидиялаудың тегін мемлекеттік ақпараттық жүйесі енгізілді.

Субсидиялардың қолжетімділігін арттыру үшін кезек тәртібімен өтінімдердің әділ және дәйекті қанағаттандырылуын қамтамасыз ететін «күту парақтары» енгізілді.

Ауыл шаруашылығы техникасын, жабдықтарын сатып алуға, сондай-ақ тұқым шаруашылығын, қызылша шаруашылығын және қант саласын дамытуға бағытталған субсидиялау нормативтеріне өзгерістер енгізілді.

Тиімділігі төмен және сыбайлас жемқорлық тәуекелдері жоғары субсидиялардың 10 кіші түрі жойылды.

Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер үшін қарсы міндеттемелер енгізілді, бұл мемлекеттік қолдауды пайдаланудың неғұрлым жауапты тәсіліне ықпал етеді.

2024 жылы сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтуға және субсидиялар төлемдерінің тиімділігін арттыруға бағытталған субсидиялау тетіктерін жетілдіру жөніндегі жұмыс жалғастырылды.

Өсімдік шаруашылығында Мемлекет басшысының тапсырмасы шеңберінде отандық минералды тыңайтқыштарды аванстық субсидиялау тетігі енгізілді. Енді ауыл шаруашылығы өндірушілері субсидиялау нормасы 50%-дан 60% - ға дейін ұлғайтылған арзандатылған тыңайтқыштарды алдын ала беру мүмкіндігі бар.

Су беру жөніндегі қызметтердің құнын субсидиялау қағидаларындағы өзгерістер су берушілерге субсидиялар төлеуді тікелей енгізуге мүмкіндік берді, бұл фермерлер үшін суармалы судың құнын арзандатуды қамтамасыз етеді.

Ауыл шаруашылығы өндірушілеріне кредит беру және лизинг кезінде ставкаларды субсидиялау қағидаларына өзгерістер енгізілді, бұл шаруаларға көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізуге, сондай-ақ ауыл шаруашылығы техникасын сатып алуға жылдық 5%-бен қаржыландыруды алуға мүмкіндік береді.

Су үнемдеу технологияларын енгізуге және су алу үшін инфрақұрылымды құруға және кеңейтуге субсидиялау үлесі 50%-дан 80%-ға дейін ұлғайтылды, бұл су ресурстарын неғұрлым тиімді пайдалануға ықпал ететін болады.

Мал шаруашылығында өнімнің өнімділігі мен сапасын арттыру мақсатында асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды субсидиялау қағидаларына өзгерістер енгізілді. Сондай-ақ жем-шөп шығындарына қатысты субсидиялау қағидаларына өзгерістер енгізілді, бұл қазір ТЖ болмаса да, Атырау, Маңғыстау және Қызылорда облыстары сияқты елдің құрғақ өңірлерінде орналасқан сүт-тауар фермаларының жем-шөп шығындарын субсидиялауға мүмкіндік береді.

ҚР АШМ ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру мен экспорттауды ұлғайтуға, саланың тұрақты дамуын ынталандыруға және қазақстандық АӨК-нің әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған мемлекеттік қолдау тетіктерін жетілдіру жөніндегі жұмысты жалғастырады.

Бұл өзгерістер АӨК-ні одан әрі нығайтуды, саладағы оң үрдістерді қолдауды және бүкіл ел бойынша фермерлер мен ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер үшін жұмыс жағдайларын жақсартуды қамтамасыз етеді.

• 19.03.2025
• 33