- Блогтар
- Шаққалиев А.А.
Шаққалиев А.А.
ҚР Сауда және интеграция министрі
Оңтүстікке дәліз орнатудамыз
https://www.facebook.com/bakhyt.sultanov
Бірнеше күн бойы біздің делегация Тәжікстан арқылы Ауғанстанға (әрі қарай Пәкістанға және бұдан әрі барқа елдерге шығатын) сауда бағыттарын қарастырды.
Ендігі кезек - Қазақстан Республикасының аймақтағы жетекші сауда серіктесі Өзбекстан.
Кеше мен Болашақ "Термез" халықаралық сауда орталығының және Ауғанстанмен шекарадағы көрші Арнайы экономикалық аймағының орнында болдым. Бұл Солтүстік-Оңтүстік / Оңтүстік-Солтүстік Орталық Азия экономикалық дәлізі бойымен тағы бір тірек нүктеге айналуы мүмкін. Тек сауда ағыны ғана емес, сонымен қатар өндірістік бөлімшелер - осы бағытта құрылатын өнеркәсіптік кооперация орталықтарының бірі.
Мен қазіргі «Қорғасты» толықтыра отырып, «Орталық Азия» Халықаралық сауда-экономикалық ынтымақтастық орталығы және трансшекаралық сауданың басқа әлеуетті орталықтары туралы айтудамын, оның тұжырымдамасы қазір өнеркәсіптік ынтымақтастыққа қарай өзгеруде.
Біздің инвесторлар Халықаралық сауда орталығы мен Ауғанстанмен шекарада көршілер құрған аттас «Термез» Арнайы экономикалық аймағының орналасқан жері мен тұжырымдамасына көз жүгіртті.
Жобаға қатысу қазақстандық бизнес үшін тиімді, ол Ауғанстан мен Пәкістанға экспортқа шығу мен өндірістің орналасуы және дайын өнімнің транзиті жағынан да тиімді.
Логистика, жүк ағындары мен тарифтер туралы біз өзбек теміржол компаниясының басшылығымен келіссөздер жүргіздік. Өзара сауданы құруға кедергі келтіретін көптеген нюанстар бар және соны ескеруіміз қажет.
Біз бірден бірнеше мәселені қарастыратын жұмыс тобын құруға келістік. Бұл дегеніміз теміржол жүйелерінің, вагондардың, платформалардың түйісуі, жүк ағынын талдау (не жеткізу керек, қайда, қандай көлемде) және осы сұрақтарға жауап алып, жаңғырту қажеттіліктеріне назар аудару қажет.
Мысалы, біздің делегацияның ірі трейдерлері мен логисттері контрейлерлік тасымалдарды дамытуға мүдделі, ал өзбек теміржолы платформаларды контрейлерікке айналдыруға мәжбүр болады. Олар модернизация жасауға дайын, бірақ үлкен көлемде тасымалдау болатынына кепілдік керек.
Бұл мәселелерді шешу Орталық Азиядан солтүстікке Ресейге және кері қарай тауар өткізу жүйелері мен агропоездардың түйісуі тұрғысынан да өзекті.
Айтпақшы, біз бұл туралы сейсенбіде Душанбеде өткен ШЫҰ экономикалық форумы аясында өткен екіжақты кездесуде Ресейдің экономикалық даму министрі Максим Решетниковпен сөйлестік (https://www.facebook.com/100003639848209/posts/2299061343558505/?d=n).
Жұмыс тобы сондай – ақ Қазақстаннан өзбек темір жол саласына жанар-жағар май, май, фильтр жеткізу, және де біздің локомотивтер мен магистралды тепловоздарды сатып алу мүмкіндігін қарастыруы тиіс. Ең алдымен , әріптестеріміз қолданып , аналогтармен салыстырып көру үшін, біз оларға локомотивке "тест-драйв" ұсындық. Бұл идеяны сондай-ақ, жұмыс тобы талқылайтын болады.
Біздің маневрлік локомотивтеріміз өз өндірістеріне жеке теміржол жолдары бар Өзбекстанның ірі кәсіпорындары үшін қызықты болуы мүмкін. Ол үшін біз Өзбекстан Республикасының Сауда-өнеркәсіп палатасындағы кездесу барысында өзбек кәсіпкерлері мен қазақстандық кәсіпкерлерді тоғыстыруды шештік. Мұны Өзбекстанның Сауда-өнеркәсіп палатасы мен біздің QazTrade арасындағы өзара байланысты күшейту арқылы жасайтын боламыз.
Сауда-өнеркәсіп палатасында облыстардың өңіраралық диалогын құру туралы көп айтылды: шекаралас аймақтардың әкімдері өзара қарым- қатынас жасап, бизнес арасындағы іскерлік байланыстар мықты болған кезде, елдік қатынастар да жақсы дамитын болады.
Өзбекстанның Сауда-өнеркәсіп палатасы басшысы Адхам Икрамов отандық бизнесті бірлескен өніммен ішкі қажеттіліктерді қамтамасыз етіп қана қоймай, бәсекелестерді ығыстыру үшін электр техникалық жабдықты құруда кооперацияға шақырды.
Біз де, Өзбекстан да, Тәжікстан да Шығыс-Батыс және Оңтүстік-Солтүстік трансқұрлықтық дәліздердің түйіскен жерінде маңызды орын алып отырмыз. Біз өз өнімімізді ілгерілету үшін жағдайымызды пайдаланып қана қоймай, транзиттік мүмкіндіктер бойынша өз тәсілдемелерімізді үйлестіруіміз керек.
Жақында Киевте, содан кейін Душанбеде және енді Ташкентте бизнес тарифтерді бір қалыпқа келтіру және бағдарламалық жасақтаманың Батыстан Шығысқа дейінгі қолданыстағы және балама дәліздеріндегі кедергілерді алып тастауды сұрады. Трансшекаралық тауар өткізу жүйесінің іске қосылуымен және сауда ағындарының кеңеюімен бұл қажеттілік барған сайын айқын бола түседі. Бұл мәселені "дәліздің" барлық қатысушыларымен де шешетін боламыз.
Әзірге кездесулер мен келіссөздер жалғасуда.
Мен жұмыс сапарының осы бірнеше күнінде көрген ең бастысы жайт, өңір елдерінің әрқайсысының мүдделері өз республикаларының ұлттық мүдделеріне негізделсе де, барлығының бірлескен жұмысы ғана әр елдің дамуына ықпал етеді деген түсінік бар.
- 02.07.2021
- 199