"ҚР СИМ Техникалық реттеу және метрология комитетінің процестерін цифрландыру" жобасы шеңберінде электрондық түрде сәйкестік сертификаттарын беру және беру жүйесін енгізу"

2020 жылғы 30 желтоқсанда 2021 жылғы 1 шілдеден бастап Техникалық реттеу, стандарттау, аккредиттеу, сәйкестікті бағалау және техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде өлшем бірлігін қамтамасыз ету процестерін енгізуді көздейтін жаңа редакциядағы "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) қабылданды. Осы заңды орындау шеңберінде "Е-сертификаттау" сәйкестікті бағалау саласындағы электрондық сертификаттау сервисінің пилоттық жобасы іске қосылды, онда электрондық түрде сәйкестікті растау жөніндегі құжаттарды беру процестерінің толық бақылануы көзделеді. Сәйкестікті бағалау туралы құжаттарды беру қатаң есептілік бланкілерін пайдаланбай, тек қана электрондық түрде жүзеге асырылады. Ақпараттық жүйенің негізгі міндеті "сұр" сертификаттауды алып тастау, Автоматтандыру және цифрландыру жағдайларын жасау болып табылады. Осылайша, сәйкестікті бағалау кезінде өтінімдерді қарау мерзімдерін қысқартуға қол жеткізу. Заң жаңалықтарының бірі – "камералдық бақылау" болып табылады, ол субъектілерді бақылаудан объектілерді бақылауға көшуді көздейді. "Камералдық бақылаудың" мақсаттары бұзушылықтардың уақтылы жолын кесу және оларға жол бермеу, бақылау және қадағалау субъектісіне бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын беру болып табылады. Бармай профилактикалық бақылау тетігі іске қосылады деп күтілуде, ол бақылаудағы өнімнің 120 тобына, 180 000 шаруашылық жүргізуші субъектіге (Статистика порталының деректері бойынша), 1500 аккредиттеу субъектісіне, "Атамекен" ҰКП-ға және тауар шығарылған елді айқындау жөніндегі 40-тан астам сараптамалық ұйымға таралады. Бұл ретте өңірлер бойынша инспекторлардың нақты штаты 95 адамды құрайды. Қолданыстағы жүйеде бақылау шағымдар, сондай-ақ басқа мемлекеттік органдардың хабарламалары негізінде жоспардан тыс тексерулермен жүзеге асырылады. Автоматты дабылды баптау үшін заңнаманы бұзу белгілері анықталған кезде сценарийлер пысықталады, бұл кезде хабарламалар қалыптастырылатын болады. Уақытты үнемдеу үшін жүйені автоматты түрде қалыптастыруға және тікелей бақылау субъектісіне жеткізудің электрондық тәсілдерімен (СМС, порталдың жеке кабинетіне хабарламалар) хабарламаларды жіберуге баптау жоспарлануда e-gov.kz және басқалар). Мысалы, цифрлық платформа келесі тәуекелдердің болуына ден қояды: - сынақтар жүргізудің тым қысқа мерзімдері; - өнімнің басқа түріне аттестатталған сарапшы аудитордың өнімді сертификаттауын жүргізуі; Жүйенің дабыл беруі мүмкіндігіне мысалдар едәуір көп. Әзірлеушілер тізілімдерде соңғы пысықтаулар жүргізеді, логикалық сценарийлер мен тәуекел факторларын құрастырады, қажетті дереккөздермен интеграциялау пысықталады. Болашақта, басқа мемлекеттік органдардың жүйелерімен неғұрлым дамыған интеграцияға қол жеткізілген кезде, жетекшілік ететін барлық салаларда бұзушылықтарды анықтау бойынша автоматтандыру қолжетімді болады. Бұдан әрі "Техникалық реттеу туралы" заңда техникалық регламенттердің, аккредиттеудің, сәйкестікті бағалаудың, стандарттаудың, өлшем бірлігі мен қауіпті өнімді қамтамасыз етудің блоктарын көздеуі тиіс бірыңғай ақпараттық жүйе шеңберінде техникалық реттеудің барлық процестерін автоматтандыру көзделеді. Жалпы алғанда 90-нан астам бизнес-процесс, Техникалық реттеу, стандарттау және метрология мемлекеттік жүйелерінің 3 тізілімі автоматтандырылды. Техникалық реттеудің барлық процестеріне тұрақты негізде 2000-нан астам қатысушы (ТРМК, Қазстандарт, ҰОА, сертификаттау жөніндегі органдар, зертханалар, техникалық комитеттер, оқу орталықтары және т.б.), сәйкестікті бағалауға өтінімдер беру шеңберінде мерзімді негізде тағы 10 000-ға жуық заңды тұлға (өтініш берушілер) қатысады.

• 26.07.2021
• 184