Сауда және өнеркәсіп палаталарының халықаралық жүйесі туралы

Бүгін ҚР сауда және интеграция вице-министрі Қайрат Төребаев "Ресей – Ислам әлемі: KazanSummit 2021" XII Халықаралық экономикалық саммиті аясында "сауда және өнеркәсіп палаталарының халықаралық жүйесі"сессиясында сөз сөйледі. Сіздерге вице-министрдің сөз сөйлеуінің тезистерін ұсынамыз   Сауда және интеграция Вице-министрі Қ. Қ. Төребаевтың "Ресей – Ислам әлемі: KazanSummit 2021" XII Халықаралық экономикалық саммиті шеңберінде "сауда және өнеркәсіп палаталарының халықаралық жүйесі"сессиясына сөз сөйлеуіне тезистер   Құрметті форумға қатысушылар!   Осы іс-шараға қош келдіңіздер және жемісті пікірталастар мен жұмыс тілеймін! Барлық елдер үкіметтерінің міндеті, бірінші кезекте, кәсіпкерліктің жұмыс істеуін қолдаудың тиімді құралдарын әзірлеу. Және ол Үкіметтің шешім қабылдау процесіне Бизнестің тартылуына негізделуі тиіс. Экономикалық мүдделер мен мемлекеттік саясаттың алғашқы тоғысуы іс жүзінде 1599 жылы Францияда, алғашқы сауда-өнеркәсіп палатасы құрылған кезде болды. Алғашқы өнеркәсіптік революцияны тарта отырып, өндіріс саласы дереу белсенді дами бастады. Қазір біз өнеркәсіптік революцияның 4-кезеңіне аяқ бастық. Бірақ өзінің басынан бастап СӨП капитал мүдделерін білдіретін органдар болып табылады. Олардың негізгі міндеті бесінші ғасыр бойы өзгеріссіз қалды – кәсіпкерлік қызметтің дамуына ықпал ету және мемлекеттік билікпен қарым-қатынаста іскер топтардың мүдделерін білдіру. Қазақстанда мемлекеттік саясатты қалыптастыруда Бизнестің мүддесін Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы ұсынады. Оның басты міндеті – кәсіпкерліктің барлық салаларын, соның ішінде ішкі және сыртқы сауданы қамтитын заңнамалық және өзге де нормативтік қағидаларды әзірлеу кезінде бизнес ұстанымын ілгерілету. Бүгінгі таңда ҰКП еліміздің экономикалық дамуының өзекті мәселелерін талқылау және шешу үшін бизнес пен биліктің сындарлы диалогтық және консультациялық алаңы ретінде өтті. ҰКП жұмысының сегіз жылдық кезеңінде кәсіпкерлерден бизнесті қорғау желісі бойынша 27 мыңнан астам өтініш пен ұсыныс айтылды. Басқаша айтқанда, күніне 12 өтініш. Нәтижесінде заңнамалық және нормативтік актілерді өзгерту бойынша 600-ден астам ұсыныстан тұратын жүйелі мәселелер тізілімі қалыптастырылды. Олардың 74% - ы шешімін тапты. Ұлттық палатамен әріптестікте бизнес-ахуалды жақсарту бөлігінде 25 мыңнан астам нормативтік құқықтық актілер пысықталды. Біз халықаралық мәселелерде Бизнестің дауысын ескереміз. Мысалы, ЕАЭО туралы шартты әзірлеу кезінде барлық қазақстандық ұсыныстардың 90% - дан астамы іс жүзінде бизнестен келді. Осы ұсыныстардың қабылданғанын ескере отырып, біздің елдеріміздің бизнесі бір тілде сөйлейді және бір мақсатқа ұмтылады. Соңғы 15 жылдағы соңғы стресс-тесттер бизнес пен мемлекеттің толыққанды әріптестігінің маңыздылығын тағы да растады. Сондықтан Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық даму жөніндегі барлық мемлекеттік бағдарламалар бизнеспен тығыз өзара іс-қимылда ғана әзірленді. Мысалы, Жұмыспен қамтудың жол картасы – өте маңызды әлеуметтік бағдарлама-индустриялық – инновациялық даму бағдарламасымен-бизнесті ынталандыру және қолдау жоспарымен өзара байланысты. Бұл жалғыз мысалдан алыс. Қазақстанда кәсіпкерлікті дамытуды қолдау жөніндегі бағдарламалардың көпшілігі бизнестің өзінің сұраныстарына негізделген. Біздің сауда және интеграция министрлігі ішкі және сыртқы сауда, тұтынушылардың құқықтарын қорғауды Техникалық реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлейді. Алғашқы екі бағытта Бизнестің қалауы, қажеттіліктері мен жоспарлары өте маңызды. Біз мұнда ұлттық кәсіпкерлер палатасымен әрбір қадамымызды өте тығыз пысықтап жатырмыз. Мысалы, экспортты мемлекеттік қолдаудың қаржылық және қаржылық емес шараларының үлкен қоржыны ҰКП-да ұсынылды. Бүгінгі таңда Қазақстанда тек экспорттық сақтандыру желісі бойынша 18 қызмет көрсетіледі: келісімшарттарды сақтандырудан бастап қазақстандық өнімді импорттаушыларды қолдауға дейін. Бүгін мен Қазақстанның сауда-экономикалық миссиясын аштым. Мемлекет қолдауының арқасында қазанда азық-түлік өнеркәсібі, химия, электр-техникалық, құрылыс өнеркәсібін ұсынатын 20 компания өз өнімдерін ұсынды. Ал осыдан екі апта бұрын осындай сауда-экономикалық миссия Ташкентте өтті, оған 55 қазақстандық компания қатысты, онда біз 62 млн. АҚШ. Тек осы айда мемлекеттік қолдаумен 3 ТЭМ өтті. Сонымен бірге, мемлекеттің кәсіпкерлер палаталарымен өзара іс-қимылы екі тарапқа да белгілі бір жауапкершілік жүктейді. Бұл тұрғыда Солтүстік Американың еркін сауда аймағын ағаш кесектері бар кәдімгі сыпырғыштар тұрғысынан қалыптастырудың мысалы болып табылады. Сонымен, 1996-да осы Технологиялық емес өнім туралы пікірталас басталды. АҚШ бизнесті тыңдап, 32% адвалорлық салық салды. Құрғақ қалдықта, компаниялардың шағын тобы НАФТА сыпырғыштардың айналасында үлкен резонанс тудырды. Бүгінде бұл бизнес кетіп қалды, бірақ мемлекеттің үлкен ресурстары тиімсіз пайдаланылды. Біздің министрліктің үшінші бағыты – тұтынушылардың құқықтарын қорғау-бизнес пен мемлекет тарапынан үлкен жауапкершілікті талап етеді. Себебі бизнесті қолдай отырып, кәсіпкерлермен тепе-теңдік іздеуіміз керек. Өнімдер мен қызметтердің сапасы жағынан да, баға белгілеуде де, тұтынушылардың хабардарлығы. Міне, Мемлекет тікелей қарама – қарсы рөл атқарады-қарапайым азаматтардың мүдделерінің лоббисті. Көптеген елдерде бизнес пен тұтынушылардың қызығушылығы тұтынушылар кәсіподағының – мамандандырылған қауымдастықтар мен бірлестіктердің болуына байланысты теңдестіріледі. Біз Қазақстанда да осы жолды таңдадық. Соңғы жарты жылда біз тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында және бизнеспен жұмыс істейтін түрлі ҮЕҰ-мен консультациялар жүргізудеміз. Бүгінде бизнесті жүргізудің әлеуметтік аспектісі негізгі трендтердің бірі болып табылады. Бизнестің ішкі корпоративтік елдік мәдениетін қалыптастыратын кәсіпкерлер палаталарына үлкен үміт артылады. Сондықтан, мемлекет өкілі ретінде құрметті кәсіпкерлерді Бизнестің қоғам алдындағы жауапкершілігін ұмытпауға шақырамын.

• 30.07.2021
• 171