Экономикалық ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Әзербайжан Үкіметаралық комиссиясының 17-ші отырысы өтті

9 қыркүйегі Бакуде (Әзербайжан Республикасы) Экономикалық ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Әзербайжан Үкіметаралық комиссиясының кезекті отырысы өтті. Қазақстан тарапынан тең төраға Сауда және интеграция министрі Бақыт Сұлтанов, Әзербайжаннан - Энергетика министрі Парвиз Шахбазов болып табылады.

Тараптар екіжақты қарым-қатынастың өзекті аспектілерін талқылады.

Бақыт Сұлтанов атап өткендей, ҮАК алаңы екі ел ынтымақтастығының маңызды және перспективалы бағыттары бойынша "сағаттарды салыстыруға" мүмкіндік береді.

- Соңғы бірнеше экономикалық дағдарыстар, өкінішке орай, біздің сауда-экономикалық ынтымақтастығымыздың даму қарқынын бәсеңдетті. Тұрақты өсу траекториясына шығу үшін өзара қарым-қатынасымызға жаңа серпін беруіміз қажет. Бізде нақты индикатор бар - мемлекет басшылары алдымызға мынадай міндет қойды: жақын арада өзара сауда көлемін кемінде 2 есеге арттыру, - деп атап өтті Сұлтанов.

Сауда-экономикалық байланыстарды табысты қалпына келтіру үшін қазақстандық тарап Әзербайжанға тікелей әуе қатынасын қалпына келтіру мәселесін қарауды және вакцинация паспорттарын өзара тануды пысықтауды ұсынды. Сондай-ақ, Әзербайжан тарапы қызығушылық танытқан жағдайда Әзербайжанға "КазВак" вакцинасын жеткізу мүмкіндігін қарастыруға дайын. Қазақстан сондай-ақ қазақстандық өндірістің ӨЖЖ аппараттарын жеткізуге дайын.

Бақыт Сұлтанов өзара сауданы кеңейту аясында біздің нарықтардағы импорттық тауарларды Қазақстан мен Әзербайжанда өндірілген өнімдермен алмастыру мүмкіндігін қарастыруды ұсынды.

-Сауда - экономикалық өзара қарым-қатынастарды кеңейтудің келесі қадамы, біздің ойымызша, экспортқа бағдарланған өнімді өндіруге бағытталған өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы кооперациясы болып табылады, - деп мәлімдеді Сұлтанов.

Қазақстан министрі Әзербайжан тарапына Әзербайжан аумағында "ауыл шаруашылығы өнімдерін тартудың тораптық орталықтарын" құру арқылы құрылатын Еуразиялық тауар өткізу жүйесіне қосылуды ұсынды. "Бұл сіздің АӨК өнімдерін Қазақстанға ғана емес, басқа елдердің нарықтарына экспорттау үшін «жасыл дәліздер» алуға мүмкіндік береді", - деп атап өтті ҮАК тең төрағасы.

Отырыста сөз сөйлеген Энергетика министрі, Комиссияның тең төрағасы Парвиз Шахбазов Бақыт Сұлтановты Үкіметаралық комиссияның тең төрағасы лауазымына тағайындалуымен құттықтап, табыс тіледі. Ол Үкіметаралық комиссияның Әзербайжан мен Қазақстан арасындағы саяси, экономикалық және гуманитарлық байланыстарды тұрақты дамытудағы маңызды рөлін атап өтіп, бүгінгі іс-шараның өзара мүдделерге негізделген ынтымақтастықты одан әрі дамыту және нығайту үшін жаңа мүмкіндіктер жасауда жемісті болатынына сенім білдірді. Министр Әзірбайжан мен Қазақстан ортақ тарихқа, ұқсас мәдени және рухани құндылықтарға негізделген достық пен бауырластықтың берік байланыстарымен байланысты екенін атап өтті.

Министр Шахбазов сондай-ақ 2021 жылдың 7 айында екі ел арасындағы тауар айналымы 62 миллион АҚШ долларын құрағанын және сауда ынтымақтастығының барлық бағыттары бойынша экспорттық-импорттық операциялар көлемін ұлғайту үшін үлкен әлеует бар екенін атап өтті: "Әзірбайжанда өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, сауда, қызмет көрсету, Құрылыс және көлік салаларында қызметін жүзеге асыратын 152 қазақстандық кәсіпорын тіркелген. 1995-2021 жылдары Әзірбайжан Қазақстанға 203,7 миллион АҚШ долларын, ал Қазақстанға 94,8 миллион АҚШ долларын инвестициялады". Сондай-ақ энергетика саласында екіжақты сауданың оң серпіні байқалатыны атап өтілді: "Қазақстанның шикі мұнайы мен мұнай өнімдері бүгінде Каспий теңізі мен Әзірбайжан арқылы Қара теңіз терминалдарына тасымалданады. 2020 жылы "SOCAR Trading S.A." компаниясы Баку-Тбилиси-Джейхан құбыры арқылы әлемдік нарыққа жеткізілімдерді ұлғайту мақсатында Қазақстанда шығарылған 106 мың тонна шикі мұнай сатып алды. Осы жылдың жеті айында бұл көрсеткіш 71 мың тоннаны құрады", - деді министр. Ол сондай-ақ қазіргі уақытта Әзірбайжанда энергия тиімділігі және энергияны өндіру мен тұтынудағы жаңартылатын энергия көздерінің үлесін арттыру саласында кешенді шаралар қабылданып жатқанын атап өтті. Сондай-ақ, осы бағытта тәжірибе алмасуға мүдделі қазақстандық компаниялармен ынтымақтастық мүмкіндігі қарастырылатыны атап өтілді.

Кездесу қорытындысы бойынша Тараптар экономикалық ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Әзербайжан Үкіметаралық комиссиясының он жетінші отырысының хаттамасына қол қойды.

- Бүгін біз елдеріміздің ынтымақтастығының кең ауқымды мәселелерін талқыладық.  Әлемдік экономиканың жаңа форматтары дәстүрлі форматтарды қайта қарауды ынталандырады. Ағымдағы жағдайды бағалай отырып, бізге жаңа сын-тегеуріндерге бейімделуіміз қажет. Біздің елдеріміздің тауар айналымы жөніндегі деректер ынтымақтастықтың қазіргі әлеуетін пайдаланбайтынымызды айқын көрсетеді. Қазақстан таяу уақытта Әзербайжан экономикасы талап ететін: металлургия саласында, тамақ өнеркәсібінде, мұнай-химия саласында және т.б. тауарларды жеткізуді ұлғайтуға дайын. Қазақстан, сондай-ақ, жекелеген тауарларды жеткізуге мүдделі. Мысалы, агроөнеркәсіп, мұнай-химия өнімдері және басқа да бірқатар өндірістік тауарлар.

Дәстүрлі сауда-экономикалық байланыстардан басқа, біз көлік-логистикалық сауда тізбектерін тиімді қайта құрылымдауда өзара іс-қимыл жасай аламыз және жасауға тиіспіз. Мұны халықаралық сауда толық қалпына келгенше жасау маңызды. Болжамдар бойынша, 2028 жылға қарай әлем бойынша сауда ағындарының көлемі 45%-ға өседі. Логистиканың негізгі бөлігі жер үсті көлігіне түседі. Біздің қазіргі міндетіміз – Транскаспий көлік дәлізін әлемдік жеткізу жүйесіне дұрыс енгізу, - деп түсіндірді Комиссия отырысының қорытындысын ҚР Сауда және интеграция министрі Бақыт Сұлтанов.

• 10.09.2021
• 146