Прокурорлардың қылмыстық процестегі құзыретін кеңейту туралы

2021 жылғы 27 желтоқсанда Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне құқық қорғау органдары, прокуратура және сот арасындағы өкілеттіктер мен жауапкершілік аймақтарын бөле отырып, үш буынды модельді енгізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды.

Бұл акт басталған қылмыстық процесті реформалаудың екінші кезеңін қолданысқа енгізеді.

Естеріңізге сала кетейін, 2020 жылы ел Президенті өз Жолдауында ЭЫДҰ елдерінің үлгісі бойынша қылмыстық қудалау органдары, прокуратура және сот арасындағы өкілеттіктердің аражігін нақты ажыратуды тапсырды.

Атап айтқанда, полиция қылмыстарды және оған қатысы бар адамдарды анықтайды, айғақтар жинайды, прокурор жиналған дәлелдемелерге тәуелсіз баға береді, азаматтардың құқықтарының бұзылуын болдырмайды, сотта айыптауды қолдайды, ал сот органдардың іс-әрекеттеріне шағымдарды қарайды және іс бойынша түпкілікті вердикт шығарады.

Енді жаңа Заң прокурорды алдын ала тергеу істері бойынша айыптау актілерін жасауға міндеттейді.

Бұл жаңалықтарды кезең-кезеңмен енгізетінімізді атап өткім келеді:

- 2022 жылдан бастап ішкі істер, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет және экономикалық тергеу қызметі органдары тергейтін аса ауыр қылмыстар бойынша;

- 2023 жылдан бастап сыбайлас жемқорлық қылмыстар бойынша, ал 2024 жылдан бастап алдын ала тергеу істерінің қалған барлық санаттары бойынша.

Қылмыстық процесті оңтайландыру және жеңілдету мақсатында анықтау және жеделдетілген сотқа дейінгі тергеп-тексеру қылмыстық теріс қылықтар бойынша хаттама жасаумен аяқталатын болады. Хаттаманы прокурор істі сотқа жолдай отырып бекітеді.

Сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерге ұқсас қылмыстық теріс қылықтар бойынша тергеп-тексерудің жеңілдетілген рәсімі көзделген.

Қылмыстық процестің сот сатысын жетілдіруге бағытталған өзге де түзетулер көзделген.

• 29.12.2021
• 296